Bức tranh làng nghề Hải Minh trong dịp đầu năm mới 2018

Làng nghề gỗ mỹ nghệ Hải Minh trong dịp đầu năm mới 2018 dường như có sự hoạt náo, nhộn nhịp hơn những ngày thường. Bởi sự trở về của các bạn sinh viên, người đi làm hay du khách ghé thăm làng nghề trong ngày đầu năm mới.

Cầu Ngói - Chợ Lương điểm dừng đầu tiên khi về với mảnh đất Hải Minh - Ánh sưu tầm

"Ai qua cầu ngói chợ Lương

Ghé thăm mỹ nghệ Hải Minh làng nghề"

Ngày đầu tiên năm mới 2018, khi bước chân ra khỏi nhà dường như ta đã thấy mùi vị quê hương Hải Hậu có đôi chút khác những ngày thường. Không còn chút tĩnh lặng, không còn chút bình yên mà đâu đó là sự hòa trộn âm thanh của tiếng xe, dòng người, tiếng nói chuyện rôm rả hay chỉ là những ánh nhìn, nụ cười hạnh phúc viên mãn....của mọi người đang hòa chung, chuyển mình nhịp nhàng trước thềm năm mới. Cả con đường, cả hàng cây hay cả những bông hoa ven đường cũng trở nên xanh tươi, rộn ràng hơn trong tiết đầu năm. Dường như từ con người cho đến cảnh vật đều hân hoan và nở nụ cười mãn nguyện với câu chúc đầu năm: "Chào mừng năm mới!".
Vừa đi, vừa ngắm cảnh và được hít hà cái hương vị quê hương trong lành, ấm áp vào dịp đầu năm mới lòng ta lại hân hoan, chờ đợi và cầu mong một năm hạnh phúc, vui vẻ, bình an đến với mọi người, mọi nhà. Bức tranh quê hương Hải Hậu càng được mở dần ra trên mỗi bước đi, mỗi nẻo đường với sự đan xen của tiếng cười nói rộn ràng, trao đổi trong những phiên chợ quê....Hay như tiếng chạm, tiếng đục, tiếng giấy ráp xạo xạc...như bản hòa nhạc khi bạn đặt chân đến làng nghề gỗ Hải Minh trong dịp đầu năm mới 2018.

Tiết trời đầu năm trên những nẻo đường quê Hải Hậu

Hải Minh giờ đã thay đổi, đã khác xưa quá nhiều. Với sự phát triển kinh tế xã hội, mang những con đường lớn nối gần Hải Minh với các cửa ngõ kinh tế hơn, giúp làng nghề đồ gỗ Hải Minh ngày càng phát triển, phồn thịnh hơn. Bước chân về làng nghề Hải Minh trong dịp đầu năm 2018, ta sẽ không còn thấy sự cổ kính của những ngôi nhà mái ngói đỏ tươi của thời đại xưa cũ. Mà Hải Minh giờ đã được thay bằng những lát cắt, những mảnh ghép của sự tươi trẻ, tràn đầy nhựa sống của những cửa hàng đồ gỗ nội thất khang trang, những nét đẹp văn minh. Nơi ấy vẫn còn lưu lại cho ta những giá trị, nét đẹp văn hóa xưa cũ trong từng sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ cao cấp vang danh của thời đại.
Chợt dòng suy tư trong ta bắt đầu khựng lại và miên man với bao câu hỏi, bao thắc mắc liệu rằng: "Trong tương lại, làng nghề Hải Minh sẽ kế thừa ra sao khi lớp trẻ dần dần không còn mặn mà với nghề gỗ mỹ nghệ này nhỉ?"

Ý kiến từ các bạn trẻ có muốn về quê lập nghiệp hay không?

Ý kiến từ các bạn trẻ có muốn về quê lập nghiệp hay không?

Có thể nói rằng Hải Minh là mảnh đất tượng trưng cho sự phát triển, phồn thịnh, đời sống thanh cao và tự hào của huyện Hải Hậu. Nơi đây chính là cái nôi nuôi dưỡng và đóng góp 1 phần rất lớn trong thị phần giải quyết bài toán của người lao động. Nhờ sự đi lên, đổi mới và phát triển của làng nghề Hải Minh mà đời sống của người dân tại Hải Minh hay các xã lân cận như: Hải Anh, Hải Trung, Hải Đường...đã được nâng cao.
Đã có lần tôi nói chuyện với các bạn của mình rằng: "Em thích về quê hơn hay ở trên thành phố?". Và câu trả lời của em ấy là: "Em thích lập nghiệp ở thành phố hơn chị ạ!". 

Hay như tôi hỏi chị tôi: "Chị thích về quê hơn hay ở thành phố?" chị bảo rằng: "học công nghệ thông tin thì về quê làm gì?"

Hầu hết và đa số mọi người nhất là các bạn trẻ sau khi học xong đều muốn ở lại thành phố lập nghiệp. Vì thành phố dễ sẽ kiếm việc hơn, đúng chuyên ngành hơn. Còn về quê sẽ là một sự khó khăn vô cùng lớn. Thiết nghĩ cũng đúng thật, muốn làm đúng chuyên ngành của mình, muốn phát huy đúng sở trường của mình có lẽ ở lại thành phố là một cơ hội rất tốt để phát triển và hoàn thiện bản thân.

Nhưng trong ý nghĩ chợt thoáng qua trong đầu tôi:

 "Giờ đây, khi lớp trẻ đều muốn lập nghiệp nơi xa, không phải là quê hương của mình thì những ngành nghề truyền thống liệu có kế thừa và phát triển được hay không?"

Vẫn còn có những bạn trẻ mong muốn phát triển nghề MỘC truyền thống

Thời đại công nghệ 4.0 lên ngôi, khi mà hầu hết các bạn trẻ đều có xu hướng chạy theo xu thế từ việc không muốn cùng kề vai sát cánh để phát triển những ngành nghề truyền thống như nghề Mộc. Thì đâu đó, vẫn còn đọng lại những con người dù trẻ, dù hiện đại nhưng lại luôn khao khát đưa cái vốn có, đưa những “đặc sản” và những tinh hoa nghệ thuật đến với tất cả mọi người trên khắp thế giới. Đó chính là anh bạn chủ trẻ tuổi Đồ gỗ lối xưa Đỗ Tĩnh - Làng nghề 1 - Hải Minh (Hải Hậu – Nam Định) mới chưa đầy 30 tuổi nhưng đầy nghị lực.

Mong muốn đưa những sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ Hải Minh được sản xuất chế tạo từ chính bàn tay những người nghệ nhân ở quê hương Hải Hậu, Nam Định như sập gỗ cao cấp, trường kỷ gỗ, tranh gỗ…tỏa sáng hơn. Bạn ấy đã luôn dốc lòng dốc sức mong muốn làm sao để đưa sản phẩm quê hương Gỗ mỹ nghệ Hải Minh được tất cả mọi người biết tới. Mục đích vừa để duy trì, phát triển nghề truyền thống của quê hương lại vừa giúp những người dân quê mình có công ăn việc làm.

Ấn tượng đầu tiên của tôi về anh bạn này có gì đó gần gũi, thân quen nhưng với ước mơ giản dị "Đưa sản phẩm đồ gỗ mỹ nghệ Hải Minh" lan xa và lan rộng hơn. Đây là một điều rất trân quý nhất là người trẻ như bạn. Tôi tự hỏi rằng, trong bao nhiêu bạn trẻ sinh ra nơi miền quê Hải Hậu này thì có bao nhiêu người với mong muốn đưa gỗ mỹ nghệ tỏa sáng hơn không chỉ tại làng quê nhỏ bé mà trải dài rộng đều khắp trên miền đất hình chữ S Việt Nam.

Có bao nhiêu bạn trẻ dám từ bỏ nơi cuộc sống phồn hoa đô thị, để về trải nghiệm, để về tập làm và tiếp xúc với nghề Mộc này. Câu hỏi đó cứ ám ảnh trong tâm trí tôi vì để duy trì làng nghề Hải Minh và được mọi người biết đến như bây giờ đó là sự kỳ công mà ông cha ta đã gây dựng lên trong suốt bao nhiêu năm qua. Như mọi người vẫn hay nói rằng: "Xây dựng thương hiệu làng nghề đã khó để duy trì, kế thừa và phát triển lại còn khó hơn rất nhiều?". 

Và dù sao, những bạn sinh ra tại mảnh đất Hải Minh cũng sẽ vô cùng tự hào vì cứ nói tới Hải Minh là người ta sẽ nghĩ đến đây là làng nghề đồ gỗ mỹ nghệ nức tiếng của mảnh đất thành Nam.

Ghé thăm làng nghề đồ gỗ Hải Minh – Hải Hậu, Nam Định

Ghé thăm làng nghề đồ gỗ Hải Minh vào những ngày đầu tiên của năm mới 2018, tôi bắt gặp và chộp được khung cảnh của những sắc hoa ven đường. Những bông hoa 10 giờ, 8 giờ đã ẩn mình trong tiết trời đông lạnh giá. Những hàng rau xanh mướt, hay những nhánh hoa đồng nội lại được khoe lên bởi sắc trắng, sắc xanh ven đường. Thi thoảng, ta lại bắt được hình ảnh người dân đang hăng say lao động, làm sạch những nẻo đường quê để chào đón 1 năm mới an khang, sung túc. Khung cảnh tại miền quê Hải Hậu những ngày đầu năm mới đã náo nhiệt, rộn ràng trong tiết trời đông nhẹ nhàng ấm, áp.

Đặt chân đến xã Hải Minh, tôi đã bị choáng ngợp cái khung cảnh Làng nghề 1 Hải Minh hiện ra. Hình ảnh đầu tiên tôi bắt gặp đó là làng nghề gỗ Hải Minh thật sầm uất với những cửa hàng đồ gỗ nằm la liệt, cạnh sát nhau. Những biển hiệu to đùng với những món đồ nội thất được trưng bày giữa những "rừng" cửa hàng khang trang, rộng lớn. Chúng như đang tô điểm và chào đón những vị khách như tôi khi ghé thăm Làng nghề gỗ Hải Minh. Và đương nhiên, những bộ sản phẩm gỗ mỹ nghệ ở đây chính là sản phẩm thủ công, sự sáng tạo do nghệ nhân làng nghề tạo ra.

Cửa hàng đồ gỗ mỹ nghệ Đỗ Tĩnh - Làng nghề Hải Minh

Cứ mải miết đi dọc con đường làng nghề, tôi bắt gặp những hình ảnh những người làm nghề mộc đặc biệt là chị em phụ nữ. Tôi cứ nghĩ nghề Mộc chỉ dành riêng cho nam giới mà sao đến phụ nữ cũng làm nhỉ? Hóa ra, họ đang đánh giấy ráp cho những lô hàng sắp tới và đương nhiên đánh giấy ráp thì là công việc khá thú vị và nhẹ nhàng mà những bạn nữ như tôi cũng làm được đấy nhé. Và bạn có muốn thử sức hay không?

Tiếng đục, tiếng chạm khắc tạo nên âm thanh vui tai trong dịp năm mới 2018

Những nụ cười tươi hiền hậu, những ánh mắt long lanh của người dân nơi đây. Họ luôn luôn kỳ vọng và ao ước, sản phẩm gỗ mỹ nghệ Hải Minh sẽ chinh phục được nhiều người hơn và kèm theo đó chính là sự phát triển phồn thịnh, cuộc sống ấm no.

Hình ảnh các cô, các bác đang say sưa đánh giấy ráp

May mắn cho tôi khi được đặt chân đến Làng nghề Hải Minh trong dịp đầu năm mới, được ghi lại dấu ấn, những khoảnh khắc đẹp mà con người nơi quê hương Hải Hậu đang miệt mài và tỉ mỉ chạm khắc những bộ bàn ghế, sập gỗ 2017 - 2018 cho hàng loạt những đơn hàng đã được đặt trong dịp Tết Mậu Tuất. Những đơn hàng này được đóng gói rất cẩn thận, tỉ mỉ để chuẩn bị cho những chuyến hành trình xa sắp tới. Ánh mắt hiền hậu, nụ cười hân hoan dường như đã lấn át, xua tan đi cái sự mệt nhọc. Nhịp sống đầu năm mới của người dân Hải Minh luôn luôn nhộn nhịp, tất bật với những đơn hàng trong Nam ngoài Bắc xuyên suốt theo mảnh đất hình chữ S. Và nếu bạn muốn hòa chung trong không khí vui nhộn này thì ngay từ lúc này hãy dành chuyến đi thú vị, ý nghĩa về với mảnh đất Hải Minh ngay nhé!

Đồ gỗ mỹ nghệ Hải Minh - Những đơn hàng chuẩn bị chuyển đi

Nhìn thấy những bộ sập gỗ cao cấp Hải Minh, hay những bộ bàn ghế trường kỷ xưa, tranh gỗ.....tôi có thể cảm nhận được rằng để cho xuất xưởng những đơn hàng hoàn thiện tới khắp mọi miền Tổ Quốc thật sự chẳng hề đơn giản chút nào.

Nói thật, bản thân tôi chỉ biết đến Hải Minh nổi tiếng về nghề làm gỗ thôi chứ chẳng bao giờ quan tâm đến họ sản xuất những sản phẩm gì? Chính vì thế, tôi không thực sự am hiểu về nghề đồ gỗ lối xưa. Nhưng qua chuyến đi này cũng đủ cảm nhận được sự tinh tế và cảm thấy biết ơn những thế hệ đi trước đã cho ra đời những dòng sản phẩm đồ gỗ mang vẻ đẹp trường tồn theo thời gian. Chỉ nhìn vào những nét chạm trổ và điêu khắc trên từng bộ sập gụ cao cấp hay trường kỷ gỗ hoặc bất cứ một sản phẩm nội thất gia đình nào đó bạn sẽ thấy được sự kỳ công mà so với đồ nội thất hiện đại không thể nào có được.

Bộ sập gụ tủ chè được thiết kế rất đẹp và cao sang

Niềm đam mê của người dân làng nghề gỗ mỹ nghệ Hải Minh

Dấu ấn về làng nghề truyền thống Hải Minh đã cho tôi thấy những đổi thay thực sự về Hải Minh. Từ những mái nhà lợp rơm, rạ xa xưa, với nghề truyền thống gỗ mỹ nghệ đã làm đổi thay toàn bộ về một làng nghề với những mái ngói đỏ tươi, những con người thân thương. Có lẽ, chuyến hành trình đặt chân về Hải Minh đã giúp tôi hiểu rằng:

 "Dù cuộc sống có đổi thay nhưng nghề truyền thống gỗ mỹ nghệ chính là cái nôi nuôi dưỡng, ước mơ và sự trưởng thành của người Hải Minh. Nó sẽ luôn luôn tồn tại và phát triển song hành cho đến tận mai sau. Bởi niềm đam mê về nghề Mộc nơi đây đã ăn sâu vào trong tâm trí của người Hải Minh đặc biệt là những bạn trẻ. Nó như là một bữa cơm hàng ngày nếu thiếu đi thì Hải Minh sẽ lạc lõng, cô đơn. Chính tiếng đục chạm, giấy ráp...hòa trộn vào nhau tạo nên những bản nhạc vui tai, sự tươi mới về một Hải Minh giàu đẹp."

Thực sự từ trước đến giờ nếu hỏi tôi sập gụ là gì? Hay trường kỷ là gì? thì nói thực tôi không biết luôn. Vì tôi chẳng bao giờ quan tâm và tìm hiểu về nó. Chỉ biết, rằng sập gỗ thường hay được kê giữa nhà với bộ tủ kinh của mọi gia đình ở miền quê Bắc Bộ. Nhưng giờ đây nếu bạn hỏi tôi về sập gụ hay trường kỷ là gì? Thì tôi cũng đủ tự tin để giải thích cho các bạn nghe về những đồ gỗ lối xưa này rồi nhé!
Nếu hỏi: tôi có niềm đam mê về đồ gỗ mỹ nghệ hay không? Thì tôi không chắc chắn và cũng không có đam mê đủ lớn như anh bạn Đồ gỗ Đỗ Tĩnh. Nhưng nếu xét trên khía cạnh nhỏ nhỏ thì có lẽ tôi cũng đã bắt đầu yêu thích, và thích tìm hiểu về sản phẩm đặc trưng nhất là những ngành nghề truyền thống của dân tộc.
Chẳng thế mà, trong kỳ thực tập tôi đã chọn về ngành nghề truyền thống như: làng nghề Bánh Nhãn, Làng nghề chiếu cói, Làng nghề cây cảnh.... Nhưng trong thời gian ấy, chưa có dịp tiếp xúc nhiều với làng nghề truyền thống nhất là với nghề Mộc nên tôi cũng chưa hiểu nhiều về nó, về những sản phẩm cũng như nét đẹp của gỗ mỹ nghệ lối xưa. Cũng như 1 cơ "duyên" tôi lại có cơ hội được tiếp xúc với nghề Mộc nên chắc chắn tôi phải tận dụng cơ hội để tìm hiểu kỹ về những tư liệu về đồ gỗ lối xưa này.

Căn nhà được bài trí nội thất gỗ theo phong cách lối xưa

Tham quan cửa hàng trưng bày đồ gỗ lối xưa Đỗ Tĩnh

Tham quan cửa hàng trưng bày đồ gỗ lối xưa Đỗ Tĩnh với quy mô lớn, những chủng loại hàng hóa đa dạng. Thì tôi nhận ra hầu hết tất cả những mặt hàng nội thất đang có mặt tại cửa hàng cũng như đang được làm từ bàn tay của các cô chú nghệ nhân đều là những đơn hàng đặt của những vị khách nơi xa. Điều đó cho thấy nhu cầu và sự ưa chuộng việc sử dụng đồ gỗ mỹ nghệ truyền thống của mọi người vẫn rất lớn. Vậy tại sao những thanh niên tại vùng quê Hải Hậu lại không có nhiều người mong muốn được gắn bó và đưa nghề phát triển nhỉ?

Cửa hàng đồ gỗ lối xưa được sắp xếp theo một không gian mở

Càng ngắm nhìn những sản phẩm nội thất tại đây, tôi đã bị ấn tượng với những bộ sập gỗ cao cấp phòng khách, hay bộ bàn ghế gỗ xưa. Thoạt nhìn qua tôi liên tưởng tới dáng vẻ của một ông địa chủ thời xưa đang ngồi uống nước, nhai trầu. Một cảm giác khá thú vị thôi thúc tôi muốn tìm hiểu sâu hơn về chất liệu gỗ cũng như hình dáng của những bộ sập gụ này. 

Được biết, để có thể làm được những bộ sập gụ, trường kỷ thì việc phải lựa chọn nguồn nguyên liệu gỗ là rất quan trọng. Đồ gỗ Đỗ Tĩnh đã có hẳn một đội chuyên tuyển chọn với kinh nghiệm lâu năm trong nghề, bởi theo những bác nghệ nhân có tuổi thì do khí hậu Việt Nam mình đồ gỗ dễ bị ẩm mốc, mối mọt, nếu không chọn lựa loại gỗ tốt thì nhanh xuống mã và dễ hỏng. Đặc biệt là những bộ sập gụ cao cấp thế này thì việc lựa chọn nguyên liệu gỗ lại càng phải khắt khe.

Nguyên liệu gỗ làm nên sản phẩm đồ gỗ lối xưa

Ngoài việc tuyển chọn gỗ thì để hoàn thiện một bộ sập gụ cao cấp không thể chỉ 1 người làm mà đôi khi cần tới cả 1 dây chuyền luôn, người thì đảm nhận việc điêu khắc, người thì đảm nhận việc đánh bóng, sơn phủ, giáp, bả… hàng loạt các công việc khác nhau. Thế mới biết rằng, làng nghề đồ gỗ Hải Minh khi xuất xưởng một bộ sập hay bàn ghế là cả một quá trình vất vả.

Chắc chắn, "vững chãi" là những gì mà tôi cảm nhận thấy không chỉ ở sập gụ mà hầu hết các sản phẩm nội thất khác tại đây đều có điểm chung. Tuy kiểu dáng mỗi sản phẩm nội thất ở đây có sự khác nhau nhưng tất cả đều toát lên nét tinh tế cùng phong cách sang trọng.
Nếu như gia đình và bạn bè tôi có nhu cầu về những món đồ nội thất, nhất định tôi sẽ giới thiệu cho họ về làng nghề đồ gỗ Hải Minh bởi chính mắt tôi đã được chứng kiến. Còn bạn thì sao, nếu muốn tham quan hay muốn tự mình cảm nhận về đồ gỗ lối xưa về làng nghề đồ gỗ Hải Minh - Nam Định thì hãy cứ một lần xách balo lên và đi. Chắc chắn, chuyến đi đó bạn sẽ được trải nghiệm, khám phá những điều vô cùng lý thú, đặc biệt, có sự hồi hộp chờ mong.
Đặc biệt, dịp tết dương lịch 2018 năm nay nhiều bạn trẻ, những người con tha hương lâu năm lại lựa chọn nơi mình sinh ra để trở về. Và điểm đến khá thú vị dành cho các bạn là hãy tham quan và lạc trôi trong miền ký ức tuổi thơ trên quê hương Hải Hậu. Chắc chắn, bạn sẽ có nhiều những cung bậc cảm xúc như tôi khi được bao trọn tầm nhìn về Bức tranh làng nghề Hải Minh trong dịp đầu năm mới 2018 này.

Mong rằng, làng nghề gỗ Hải Minh ngày càng phát triển hơn trong thời buổi hội nhập kinh tế toàn cầu. Và cũng tin rằng, những bạn trẻ Hải Minh hãy dành những "tình yêu" đặc biệt đến làng nghề truyền thống mình hơn nữa nhé và đưa đồ gỗ mỹ nghệ Hải Minh phát triển và vươn xa hơn không chỉ trong nước và ngoài nước. Chính các bạn sẽ là những ngọn lửa hồng thắp sáng và tiếp nối ước mơ xây dựng về làng nghề truyền thống gỗ mỹ nghệ Hải Minh giàu đẹp hơn trong tương lai đấy ạ!
Khép lại chuyến đi, chuyến khám phá và những trải nghiệm thú vị trên mảnh đất Hải Minh, ta sẽ lại lang thang miệt mài và sử dụng quỹ thời gian quý báu để mang lại những thước phim, những hình ảnh đẹp của người miền quê Hải Hậu trong dịp Tết đầu năm 2018.

"Chúc mừng năm mới 2018" 

Và nếu là bạn, bạn được sinh ra tại miền quê nơi có những làng nghề truyền thống dân tộc thì bạn có về quê lập nghiệp không hay ở lại thành phố? Hãy thảo luận và comment trao đổi bên dưới mọi người nhé!

Biên tập: Dotinh.com